Statki kosmiczne to jedna z podstawowych jednostek w grze. Umiejętne zarządzanie flotą statków, ich właściwy dobór oraz strategiczne umiejscowienie może znacząco poprawić sytuację polityczną lub ekonomiczną gracza.
Statki kosmiczne można konstruować w koloniach gracza (patrz: Produkcja)
Wszystkie statki bojowe aby móc nimi operować w przestrzeni kosmicznej muszą być organizowane w tzw. floty bojowe. Statki bojowe nie przydzielone do żadnej floty bojowej mogą wciąż uczestniczyć w obronie macierzystej planety lub bazy kosmicznej. Flota taka nazywa się flotą defensywną. Zarówno floty bojowe jak i floty defensywne mogą zawierać jednostki cywilne. Statki we flotach bojowych i defensywnych są zorganizowane w tzw. formacje.
Innym przypadkiem floty jest flota cywilna, która powstaje automatycznie gdy gracz wysyła homogeniczną grupę statków określonego typu aby wykonała jedną z akcji cywilnych (np. transport kolonistów, lub wydobycie minerałów na pasie asteroid).
Wielkość i liczebność statków wpływa na szybkość przemieszczania się floty w przestrzeni między gwiezdnej. Podobnie jest z kosztem takiego lotu (więcej szczegółów: Loty kosmiczne).
Floty bojowe tworzymy w oknie zarządzania flotą (przycisk „+” w stopce okna). Wcześniej należy wybrać flotę „źródłową” z której gracz będzie chciał pobrać statki (może to być flota defensywna lub inna flota bojowa).
Spotkanie dwóch flot bojowych w jednym układzie gwiezdnym należących do wrogo nastawionych graczy / frakcji spowoduje automatyczne nawiązanie walki (więcej szczegółów: Bitwy kosmiczne). Dzięki tej właściwości flota bojowa jest naturalnym strażnikiem na poziomie całego układu gwiezdnego, co umożliwia chronienie baz, które nie posiadają własnych flot defensywnych.
Lista wszystkich dostępnych statków cywilnych znajduje się tutaj.
Statki cywilne w przeciwieństwie do statków bojowych nie posiadają żadnych możliwości nawiązania walki. Nie muszą być organizowane we floty bojowe aby pełnić swoje podstawowe funkcje. W przypadku akcji cywilnych (np. budowa kolonii) na czas wykonania wybranej przez gracza akcji zostanie stworzona tymczasowa flota cywilna. Jeśli jest taka potrzeba gracz określa liczebność takiej tymczasowej floty. W wyniku wykonania akcji statki cywilne mogą zostać zużyte. W przeciwnym przypadku zostają w docelowej kolonii lub bazie kosmicznej. W obu przypadkach flota cywilna zostaje rozwiązana. W wyjątkowych przypadkach gdy akcja floty nie mogła być wykonana, flota cywilna wraca do najbliższej kolonii lub bazy kosmicznej. Ewentualnie flota taka może być dołączona do stacjonującej w tym samym układzie floty bojowej.
Gracz nie może tworzyć ani przemieszczać flot cywilnych samodzielnie, floty cywilne są tworzone i przemieszczane automatycznie tylko i wyłącznie na czas wykonania określonej akcji. Aktualnie przemieszczanie statków cywilnych między koloniami lub bazami kosmicznymi znajdującymi się w innych układach słonecznych jest możliwe tylko we flocie bojowej.
Statki cywilne mogą być częścią flot bojowych. W zależności od typu dołączonej jednostki cywilnej, flota bojowa zyskuje możliwość realizowania określonych akcji cywilnych. Realizowanie takich akcji odbywa się w formie eskortowania jednostek cywilnych. Alternatywnie statki cywilne można „wydzielić” z floty bojowej w celu wykonania akcji (flota bojowa nie będzie wtedy eskortować statków cywilnych, będą one przemieszczać się samodzielnie).
Statki cywilne nie przydzielone do żadnej floty bojowej oraz nie realizujące żadnej akcji cywilnej stacjonują w swoich macierzystych koloniach lub bazach kosmicznych. Niektóre z nich zwiększają wówczas (na czas stacjonowania) możliwości ekonomiczne kolonii lub bazy kosmicznej.
Lista wszystkich dostępnych statków cywilnych znajduje się tutaj.
Statki bojowe charakteryzują się możliwością nawiązania bezpośredniej walki z innymi statkami / strukturami kosmicznymi. Niektóre z nich mogą być również wykorzystywane do niszczenia kolonii i instalacji kosmicznych. W zależności od typu posiadanej broni ich efektywność przeciwko określonym celom może być znacznie zwiększona.